Afgedankte kleding: naar het crematorium, of terug in de kringloop?
Na vele jaren van intensieve samenwerking en investeringen in onderzoek en ontwikkeling introduceerden Valvan Baling Systems en Wieland Textiles op 14 maart 2018 Fibersort. Voor het eerst in de geschiedenis van de textielrecycling maakt deze optische sorteertechnologie het mogelijk om grote hoeveelheden kleding snel en efficiënt te sorteren naar samenstelling, kleur en structuur van de stof. Dat opent de weg naar een circulaire revolutie in de textielindustrie: een kostenefficiënte herwinning van hoogwaardige grondstoffen uit afgedankte kleding voor de productie van nieuwe kleding.
In het licht van de enorme verspilling en vervuiling, die de lineair ingerichte kledingindustrie veroorzaakt, valt de potentiële meerwaarde van Fibersort nauwelijks te overschatten. Alleen al in Nederland zou met Fibersort elk jaar ruim 170.000 ton afgedankte kleding gered kunnen worden van een nutteloze ondergang in het crematorium van een afvalverbrandingsinstallatie. Of, met andere woorden: met Fibersort kan in Nederland jaarlijks ruim 170.000 ton afgedankte kleding terug in de kringloop worden gebracht als hoogwaardige grondstof voor nieuwe kleding.
Hoe werkt het?
Fibersort is een volautomatische installatie met een optische detectiepoort aan het begin van een lopende band die is voorzien van luchtdrukblazers en zakken om gesorteerde kleding in op te slaan. Voorafgaand aan de invoer van een baal kleding worden eerst de samengestelde kledingstukken, zoals colberts en jassen verwijderd. Een kledingstuk dat uit verschillende materialen is samengesteld, bijvoorbeeld een gevoerde jas, zal namelijk niet herkend worden door het optische detectiesysteem van Fibersort. De niet-samengestelde kledingstukken worden vervolgens met hoge snelheid onder het detectie-oog van Fibersort gelegd voor een driedimensionale scan en analyse met behulp van spectrografie. Fibersort maakt het zo mogelijk om 900 kilo kleding per uur in negentig fracties te sorteren naar samenstelling, kleur en structuur van de stof.
Fibersort levert nieuwe grondstoffen aan producenten aan de voorkant van de textielketen, waarmee deze wordt gesloten. Dit worden ook wel post consumer clippings genoemd. Gebruikte kledingstukken worden uit elkaar gehaald, waarna uit deze snijsels nieuw garen wordt gesponnen en hiervan weer nieuwe doeken of breisels gemaakt kunnen worden. Wieland Textiles investeert in geavanceerde ‘trim-clean’-technologie, waarmee het mogelijk is deze knopen, ritsen en labels zelf te verwijderen. Hierbij gaat het vooral om de labels. Zo wil Wieland een einde maken aan het gebruik van polyester labels in katoenen of wollen kleding. Als dat lukt, is dat zeer revolutionair. Naar verwachting wordt deze technologie in de tweede helft van 2021 geïntroduceerd.
Spectrumanalyse
Doordat elk type vezel een unieke verdeling van het kleurenspectrum laat zien, kan de computer met behulp van gespecialiseerde software een razendsnelle analyse maken van de stof in termen van samenstelling, kleur en structuur van de gebruikte vezels. Na de analyse volgt vervoer per lopende band naar de plek waar een luchtdrukblazer het geanalyseerde kledingstuk in de zak blaast die bestemd is voor de betreffende groep kledingstukken met één bepaalde samenstelling, kleur en structuur van vezels, bijvoorbeeld: een zak met rode en geweven kledingstukken die voor 60 procent bestaan uit katoen en 40 procent uit polyester.
Het aanbod is er, nu de vraag nog
Voor de kledingindustrie biedt Fibersort een veelbelovend perspectief van een in potentie zeer groot en consistent aanbod van hoogwaardige grondstoffen uit afgedankte kleding.
In Europa en Amerika eindigt jaarlijks zo’n twintig miljoen ton gebruikte en ongebruikte kleding op stortplaatsen en in verbrandingsinstallaties. Fibersort is een mogelijke ‘gamechanger ‘waarmee deze immense bulk afval effectief kan worden getransformeerd in een enorme grondstoffenvoorraad voor de productie van nieuwe kleding. De technologie voor de transitie naar een circulaire textieleconomie is er dus. Maar om deze transitie succesvol te laten zijn, is verdere optimalisering van de technologie en vooral stimulering van de vraag naar grondstoffen uit afgedankt textiel nodig.
‘Closing the loop in the textiles industry’
In de afgelopen jaren hebben Wieland Textiles en Valvan Baling Systems samen met andere koplopers uit de textielindustrie gewerkt aan de ontwikkeling van een nieuwe maakindustrie op basis van grondstoffen uit afgedankt textiel. Met dit doel bouwden zij aan een internationaal netwerk van partners die actief zijn in de productie en recycling van textiel. Dit gebeurde in het kader van het Interreg North-West Europe project Fibersort: closing the loop in the textiles industry. In maart 2020 is dit project voltooid en afgesloten met een online webinar waar alle partners ingingen op nut en noodzaak van een circulaire textielketen en de rol van Fibersort hierin.
Lees ook: Europees consortium zet sein op groen voor marktintroductie Fibersort
