[:nl]
Inzamelbakken voor oude kleding worden steeds vaker gebruikt als dumpplek voor vuilnis. Goede doelen raken erdoor in de financiële problemen.
Frank Straver 15 juli 2019
Goededoelenorganisaties die textiel inzamelen voor hergebruik hebben in toenemende mate last van mensen die hun chemisch en huishoudelijk afval in kledingbakken dumpen. De kleding die ze ontvangen in openbare containers raakt zo ernstig vervuild, stelt de koepel Vereniging Herwinning Textiel (VHT).
Ingeleverd schoon textiel wordt hierdoor ongeschikt voor tweedehands verkoop of recycling. Ladingen moeten noodgedwongen als afval naar verbrandingsovens. Dit staat haaks op het landelijke doel om de herbruikbaarheid van grondstoffen in Nederland in 2050 maximaal (circulair) te maken. De situatie is zo nijpend dat de inzameling van kleding totaal dreigt te stagneren, zeggen de inzamelaars, waaronder marktleiders Leger des Heils en de stichting Sympany.
Brandbrief
Koepel VHT stuurt vandaag een brandbrief aan staatssecretaris Stientje van Veldhoven (milieu, D66) en de Vereniging Nederlandse Gemeenten. De textielorganisaties, die werken zonder winstoogmerk, vragen daarin hulp. Burgers zouden betere voorlichting moeten krijgen. Verder zou Van Veldhoven bij gemeenten moeten aandringen op een ander afvalbeleid, stelt de koepel.
Volgens de textielinzamelaars ligt het probleem voor een belangrijk deel aan het afvalbeleid van gemeenten. Die vragen burgers om afval gescheiden in te leveren en werken steeds vaker met toegangspasjes voor buurtcontainers. Ook laten zij burgers betalen voor afval. Gescheiden afvalstromen nemen hierdoor toe, bleek vorige maand uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. “Dat klinkt mooi, er is minder restafval”, zegt een woordvoerder van Reshare, de kledinginzamelaar van het Leger des Heils, “maar ondertussen komt in onze openbare kledingbakken meer zooi terecht.”
Bij stichting Sympany spreekt directeur Erica van Doorn van een ‘exponentiële groei’ aan afvaldump in textielbakken. Van elke honderd vuilniszakken zitten er gemiddeld twaalf vol met vuil, aldus de inzamelaars. Inferieure kwaliteit van gedoneerd textiel zet het verdienmodel verder onder druk. “Ingeleverde spotgoedkope fast fashion van de grote modeketens is vaak onverkoopbaar”, zegt manager Roderick Ferrari van de VHT. “De branche voor kledinginzameling raakt in zwaar weer”, aldus een woordvoerder van het Leger des Heils.
Verdienmodel
Stichting Sympany steekt inmiddels al geen geld meer in goededoelenprojecten in Afrika en India, waar de winst van textielverkoop tot nu toe heenging. Afbouw is nodig om de stichting levensvatbaar te houden. Van Doorn: “Als er geld overblijft gaan we investeren in de circulaire toekomst van de keten. Zo niet, dan gaat hier over een paar jaar het licht uit.” Volgens de VHT is het oorspronkelijke verdienmodel voor alle inzamelaars onhoudbaar door de afvaldump en de inferieure kwaliteit.
De inzamelaars, die jaarlijks samen 80 miljoen kilo textiel ontvangen, willen hun contracten met gemeenten openbreken en niet langer geld afdragen voor hun activiteit. Nu brengen de meeste gemeenten voor elke kilo ontvangen kleding een bedrag bij inzamelaars in rekening, oplopend tot 41 cent. Dit ligt vast in meerjarige contracten. De betaling aan gemeenten leunt op het idee dat organisaties als Sympany en Reshare, die jaarlijks elk 25 miljoen kilo textiel ophalen, geld verdienen aan de kledingdoorverkoop. Dat doen ze vooral in Oost-Europa.
“Verkoop was in het verleden genoeg om de kosten te dekken voor textielscheiding, transport en personeel”, zegt Van Doorn van Sympany. Haar bedrijf kon kostendekkend werken met een opbrengst tot 60 cent per kilo aan broeken, schoenen en T-shirts. Nu komen de organisaties nauwelijks uit de kosten. Ook Reshare wil een einde aan de gemeentelijke ‘wurgcontracten’, aldus de woordvoerder.
Lees ook:
‘Strenger afvalbeleid van gemeenten wentelt zich af op onze kledingbakken’
De stichting Sympany wil fraai oud textiel een nieuwe bestemming geven, om Nederland circulair te maken. Maar de praktijk is heel anders. Kledingbakken raken gevuld met vuil en vodden.
We produceren evenveel afval, maar we scheiden het beter
Nederlanders scheiden hun afval beter. De vuilnisberg blijft wel gelijk, bleek uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek over 2018.
Bron: Trouw
[:]
