Grote Amsterdamse jeansmerken als Kings of Indigo, Scotch & Soda, Kuyichi en MUD Jeans spraken eind oktober 2020 in de Denim Deal af om in de komende drie jaar drie miljoen spijkerkledingstukken te maken met daarin minstens twintig procent gerecycled textiel. Wieland Textiles is één van de dertig partijen die hiervoor tekenden. “Deze alliantie kan een enorme impact hebben. Want als je in staat bent jeans circulair te maken, moet dat óók mogelijk zijn met andere kledingstukken”, zegt Hans Bon, directeur van Wieland Textiles.
Afgedankte kleren als grondstof voor nieuwe spijkerbroeken. Bekende jeansmerken in Amsterdam hebben in het najaar van 2020 beloofd in hun broeken voortaan veel meer textiel uit kledingafval te verwerken. Daarvoor worden afgedankte kledingstukken aan stukken gesneden en uit elkaar getrokken tot katoenvezels. Hiervan wordt in Turkije opnieuw garen gesponnen, dat weer wordt gebruikt voor de productie van nieuwe circulaire spijkerbroeken. Een onmisbare schakel in deze keten is Wieland Textiles. Zij sorteert jaar in, jaar uit zo’n negen miljoen kilo kleding uit kledingbakken van onder meer HVC en Leger des Heils ReShare. Directeur Hans Bon is blij dat dat alle partijen in de keten – jeansmerken, inzamelaars, sorteerders en weverijen – voor het eerst de handen ineenslaan om te komen tot schonere denim kledingstukken. Dat is iets waarvoor hij zich al jaren sterk maakt. De jeansmerken komen eindelijk in beweging nu de overheid meer recycling wil afdwingen. Staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur, die de circulaire economie en het milieu in portefeuille heeft, wil uiteindelijk, in 2050, naar een volledig circulaire economie en wijst producenten op hun verantwoordelijkheid. Bon: “Na twaalf jaar tegen de klippen opzeilen met onze Fibersort-technologie komt alles in een stroomversnelling nu de overheid zich ermee bemoeit. In de Green Deal Circulaire Denim heeft Van Veldhoven namelijk vastgelegd dat elk kledingstuk tegen 2025 voor minstens 25 procent uit circulair verwerkte vezels moet bestaan. De Denim Deal is de vertaling van deze ambities naar de textielindustrie.”
Van ‘armoedebroek’ tot modeartikel
De keuze om een start te maken met denim kledingstukken is niet toevallig, aldus Bon. “Denim is heel kekkie, want jeans dragen we allemaal. Dat maakt het ook herkenbaar en tastbaar voor de consument. De staatssecretaris heeft de populariteit van spijkerkleding op een slimme manier benut door onder meer met James Veenhoff, oprichter van House of Denim – een platform dat zich richt op de verduurzaming van de denimindustrie – en Metropoolregio Amsterdam aan de sector te laten zien dat de Denim Deal kan werken als katalysator voor de verduurzaming van de textielindustrie”, vertelt hij. “Deze alliantie kan een enorme impact hebben, want als je in staat bent jeans circulair te maken, moet dat óók mogelijk zijn met andere kledingstukken. Jeans is namelijk een zeer complex product. Denim is oorspronkelijk een materiaal waarmee in de Verenigde Staten bedrijfskleding werd gemaakt. Het moest dus tegen een stootje kunnen. Denim wordt daarom vervaardigd uit een zeer hard, getwined garen om te zorgen dat het een harde, sterke stof is”, legt Bon uit. Door de jaren heen is jeans van ‘armoedebroek’ uitgegroeid tot een geliefd modeartikel. Dat betekent volgens Bon ook dat een circulaire jeans in kwaliteit en prijs niet mag onderdoen voor een doorsnee spijkerbroek. “Het vervaardigen van circulaire denimproducten vereist kwalitatief zeer hoogwaardige grondstoffen. Als we er in de komende drie jaar in slagen in drie miljoen spijkerkledingstukken 20 procent gerecycled textiel op te nemen, moet dat zeker lukken met andere kledingstukken.”
Katalysator voor verduurzaming textielindustrie
De Denim Deal is volgens Bon een mooie testcase om aan te tonen dat het mogelijk is om de textielindustrie te verduurzamen en circulair te maken. “Er zijn geen argumenten meer om het niet te doen. Bovendien kan de Denim Deal een grote bijdrage leveren aan de bewustwording over de urgentie hiervan. Dat geldt niet alleen voor de consument, maar zeker voor producenten. Lange tijd was er veel weerstand tegen het circulair maken van de textielketen. Zo bedachten producenten jarenlang allerlei uitvluchten om dit niet te hoeven doen: het was te kostbaar, de kleur en chemische samenstelling van het textiel waren niet goed en dan schoten de volumes weer te kort”, somt hij op. “Onzin natuurlijk, fabrikanten moeten zich niet langer blindstaren op winstmaximalisatie en gewoon hun rotzooi opruimen. Er is geen enkele reden om niet mee te gaan in deze transitie. Zeker niet nu er met Fibersort een technologie beschikbaar is om dit mogelijk te maken. Het zijn vooral de bedrijven aan het einde van de keten – de inzamelaars en de sorteerders – die deze trein in beweging hebben gezet. Daarnaast heeft James Veenhoff een belangrijke spilfunctie vervuld en producenten en jeansmerken ervan overtuigd ook op deze trein te stappen Ook producenten gaan overstag en ook hier neemt de bewustwording toe. Dat is een mooie stap voorwaarts.”
‘Designed for circularity’
En dat is broodnodig, zolang het aantal consumenten dat kiest voor circulaire kleding nog op één hand is te tellen. Bon: “De populariteit van fast fashion-ketens is nog erg groot, zeker onder de jonge generatie. Het zijn juist deze spelers die verantwoordelijk zijn voor de enorme vervuiling die de textielindustrie veroorzaakt. Als je een shirt maakt voor twee euro is het na drie keer afgedragen en wordt het afgedankt. De consument vraagt zich niet af hoe het mogelijk is dat kledingstukken voor zulke lage prijzen worden geproduceerd. Het is daarom cruciaal dat al in de ontwerpfase wordt nagedacht over hoe je producten geschikt kunt maken voor circulaire verwerking. Dat betekent dat de industrie al aan de voorkant moet nadenken over wat je met kledingstukken moet doen zodra deze worden afgedankt.”
Fibersort: ‘kraamkamer’ van de circulaire textielindustrie
De Denim Deal is volgens Bon een belangrijke stap in de goede richting. Meer dan dertig partijen slaan voor het eerst de handen ineen met als doel de kringloop te sluiten en er komen steeds meer spelers bij. Wieland Textiles is als sorteerder een belangrijke schakel in deze keten. De Fibersort-installatie in de fabriekshal in Wormerveer leest volautomatisch en in een split second aan kledingstukken af van welke materialen ze zijn gemaakt. Fibersort maakt het zo mogelijk om 900 kilo kleding per uur in negentig fracties te sorteren naar samenstelling, kleur en structuur van de stof. Jeansfabrikanten kunnen er zo zeker van zijn dat ze voor honderd procent katoenvezels krijgen, zelfs al zitten in veel van de aangeleverde oude kleding veel kunststoffen als acryl, elastaan en polyester. “Fibersort is eigenlijk een soort ‘kraamkamer’: wij laten aan textielproducenten zien wat mogelijk is en tonen aan dat er een interessante business case is. Wij leveren nieuwe grondstoffen aan producenten aan de voorkant van de denimketen, waarmee deze wordt gesloten. Dit noemen we post consumer clippings. Gebruikte kledingstukken worden uit elkaar gehaald, waarna uit deze snijsels nieuw garen wordt gesponnen en hiervan weer nieuwe doeken of breisels gemaakt kunnen worden”, legt Bon uit. “We zijn nog niet in staat zelf de knopen, ritsen en labels uit de kleding te halen. Dat gebeurt nu nog in Turkije. We gaan investeren in de ‘trim-clean’-technologie, waarmee het mogelijk is deze knopen, ritsen en labels zelf te verwijderen, zodat deze transportbewegingen niet meer nodig zijn. Hierbij gaat het vooral om de labels. Wij vinden dat er een einde moet komen aan het gebruik van polyester labels in katoenen of wollen kleding. Deze labels moeten eruit, of circulair worden gemaakt door ze uit hetzelfde materiaal als de kledingstukken te vervaardigen. Als het lukt labels te verwijderen, is dat zeer revolutionair. We verwachten deze technologie in de tweede helft van 2021 te kunnen introduceren.”
Luister ook naar onderstaande podcast waarin James Veenhoff, oprichter van House of Denim, ingaat op de Denim Deal en ook op de rol die Wieland Textiles hierin vervult door de inzet haar Fibersort-technologie
Facts en Figures: de milieu-impact van de textielindustrie
Denimkleding is niet weg te denken uit ons dagelijks leven. In Nederland worden zo’n 21 miljoen paar jeans per jaar verkocht. Wereldwijd wordt echter slechts 63 procent van de geproduceerde jeans verkocht. Zonde, want voor elk paar jeans is gemiddeld 8.000 liter water nodig. Bovendien wordt niet meer dan 0,1 procent van de afgedankte kleding opnieuw gebruikt voor hoogwaardige producten. Omdat de kledingindustrie steeds nieuwe grondstoffen gebruikt, is de ecologische voetafdruk van desector gigantisch. Wereldwijd is de klimaatimpact zelfs groter dan die van de lucht- en zeevaart bij elkaar. In de hele wereld groeit de vraag naar katoen. Dat legt een grote druk op schaarse grondstoffen, water en energie in productielanden. Tegelijkertijd is er een groot overschot aan afgedankt textiel dat steeds minder wordt hergebruikt. Het doel van de Denim Deal is om met koplopers in de textielindustrie de kringloop te sluiten. Zij bevorderen de toepassing van hoogwaardig gerecyclede katoenvezels in nieuwe jeans en andere denim kledingstukken. Zo willen ze toewerken naar een nieuwe norm waarbij het normaal is om gerecycled materiaal te gebruiken in nieuwe denim stoffen.
Bron: Green Deal Circulaire Denim